Hamulce

Układ hamulcowy jest podstawowym elementem każdego pojazdu. Odpowiada on w głównej mierze za bezpieczeństwo czynne pojazdu. Jego awaria w wielu przypadkach może doprowadzić do groźnych w skutkach wypadów. Dlatego układ ten wymaga ze strony użytkowników pojazdu specjalnej troski oraz regularnego serwisu.

Budowa i zasada działania układu hamulcowego

Hamulce wszystkich współczesnych samochodów są zbudowane bardzo podobnie. Są to układy hydrauliczne, zasilane płynem hamulcowym (specjalnym płynem o podwyższonej do około 200 stopni temperaturze wrzenia). Elementem sterującym układem hamulcowym jest pedał hamulca bezpośrednio połączony z pompą hamulcową, która jest połączona z serwomechanizmemem, czyli wspomaganiem układu hamulcowego. Dodatkowo w samochodach wyposażonych w bardziej zaawansowaną elektronikę i np. system awaryjnego hamowania AEB bądź układ zaawansowanej kontroli trakcji elektronika może samodzielnie uruchomić hamulce bez naciskania pedału przez kierowcę pojazdu. Następnie płyn hamulcowy jest tłoczony do zacisków hamulcowych a pośrednim ogniwem jest pompa ABS.

Cały układ działa na zasadzie prasy hydraulicznej. Gdzie elementem napędowym jest małej średnicy tłok o dużym skoku a elementem odbiorczym zaciski hamulcowe z tłoczkami i większej średnicy. Dodatkowo siłę z jaką klocki są dociskane do tarczy zwiększa ww. podciśnieniowo zasilany układ wspomagania hamulców. Bez tego układu nagłe wyhamowanie samochodu o masie 1 tony byłoby zadaniem możliwym jedynie dla osiłków.

Dwa obwody

Wszystkie współczesne samochody posiadają układ dwuobwodowy, czyli dwa prawie niezależne układy hamulcowe z których jeden zasila przednie prawe koło oraz lewe tylne a drugi przeciwną parę. Dlaczego prawie niezależne? Ponieważ w pompie hamulcowej płyn hamulcowy miesza się, wyrównując poziom pomiędzy układami. Dlatego podczas istotnej awarii (braku szczelności) któregoś z obwodów mamy praktycznie jedną szansę na wyhamowanie pojazdu.

Wysokie ciśnienie i temperatura a może źródło energii?

W przewodach hamulcowych, które idą bezpośrednio do zacisków przy kołach panuje wysokie ciśnienie podczas hamowania. Podczas tego manewru wydzielana jest ogromna ilość energii w postaci ciepła. Dlatego tarcze hamulcowe podczas hamowania intensywnie się nagrzewają i przenoszą część energii cieplnej na zaciski oraz płyn hamulcowy.

Systemy odzyskiwania energii podczas hamowania

Duża ilość energii wydzielana podczas hamowania jest tak naprawdę energią straconą. Energia ta pierwotnie pochodzi przecież z paliwa, które służy do napędu samochodu. Z tego względu konstruktorzy aut dożą do budowy systemów odzyskiwania energii podczas hamowania. Niestety zmagazynowanie energii przy obecnej technologii jest bardzo drogie i mało skuteczne. Z tego też względu obecne popularne już systemy odzyskiwania energii w samochodach spalinowych, które doładowują skuteczniej akumulator podczas hamowania silnikiem odzyskują tak naprawdę nieznaczną ilość energii jaką dałoby się odzyskać. Do prawdziwego odzyskiwania energii dochodzi jedynie w autach elektrycznych oraz hybrydach spalinowo – elektrycznych. Niestety nawet te pojazdy nie potrafią odzyskać energii z hamowania tak skutecznie jakby się teoretycznie dało to wykonać. Są to systemy dalekie od ideału.

One thought on “Hamulce”

  1. Taka jest technika w motoryzacji ze kazdy rower ma DWA W PELNI NIE ZALEZNE HAMULCE! Quad Bashan za 4000 az 3 niezalezne a samochody za 200 tysiecy zlotych nie maja ani dwoch. I kto tu kogo robi w balona??

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *